نقش ارزیابی روان پزشکی در افسردگی

در حالی که ممکن است افسردگی عمده بدون هرگونه علت فقدانی به وجود آید، توجه به این نکته اهمیت دارد که حادقه پریشان کننده می تواند دوره ای از افسردگی را به دنبال داشته باشد. بنابر این توانایی شناسایی منبع احتمالی پریشانی به معنای آن نیست که واکنش سوگ یا ضعف روحیه به تنهایی همه ماجرا توضیح می دهد. در صورت مشاهده نشانه های افسردگی باید با آن برخورد جدی کرد و به همین دلیل لازم است که به متخصصین امور روانی مراجعه نمود.

از جمله بیماران ما دختر 8 ساله ای به نام کریس بود. او را به دلیل نمرات درسی بد و جلوگیری از اقدام مجدد به خودکشی به کلینیک روانی بخش مخصوص کودکان آورده بودند. شروع ناخوشی این دختر حدود یک ماه پس از آن اتفاقات افتاده بود که پدرش در حضور او مادرش را به قتل رسانده بود.

نخستین برداشت ما این بود که ناراحتی کریس واکنشی به جا و ناشی از سوگ و اندوه است و نباید آنرا به حساب افسردگی گذاشت. واقعیت این بود که او صحنه دردناکی را مشاهده کرده بود. این حقیقت که پدربزرگ و مادربزرگ که او پیش آنها زندگی می کرد نمی توانستند درباره حادثه توضیحی بدهند و به پرسش هایش جواب گویند، دلیل طولانی شدن واکنش او محسوب شد. به اعتقاد ما این دختر کم سال از آن رو که نمی توانست ناراحتی های خود را برطرف سازد سوگوار و محنت زده باقی مانده بود.

پس از مشاوره حال کریس کمی بهتر شد، اما 9 ماه بعد مجددا به تحصیل و مدرسه بی علاقه شد و از اقدام به خودکشی حرف زد. این بار تصمیم گرفتیم با داروهای ضدافسردگی او را دارودرمانی کنیم. پس از سه هفته بهبودی چشمگیری در بیمار مشاهده شد. معلوم شد که کریس پس از آن حادثه دردناک و تحت تاثیر آن نخستین دوره افسردگی را تجربه کرده است.

شدت فقدان را تنها کسی که ضایع برای او اتفاق افتاده احساس می کند. در حال حاضر آزمونی که به استناد آن بگوییم کدام دسته از حوادث تولید اندوه عمیق می کنند در اختیار نداریم. ممکن است کسی به دلیل از دست دادن شغل خود موقتا ناراحت و متاثر گردد، ممکن است ناراحت شود که چرا تلاش های او را نادیده گرفته اند و حال آنکه همین از دست دادن شغل برای شخصی دیگر می تواند تایید نابودکننده ترس زمینه داری باشد که فر خود را انسانی غیرقابل دوست داشتن تصور می کرده است.

به همین شکل، یک فقدان و ضایعه لزوما آن چیزی نیست که امروز وجود دارد و فردا فراموش می شود. ضایعه می تواند در آینده نیز ادامه داشته باشد. ممکن است کسی برای آینده شغلی یا برای ازدواج خود برنامه ریزی کرده باشد و در اثر ضایعه مورد اشاره، این برنامه بهم بریزد. در این مواقع ممکن است اندوه سنگینی بر کسی که به منظور خود نرسیده حاکم گردد. تصاویر ذهنی به شکل دردناکی مورد تجدید نظر قرار می گیرند و معنای زندگی ناگهان در هاله ای از ابهام فرو می روو

هرکس فقدان بزرگی را تجربه کرده باشد و احساس کند که با وجود مشورت با دوستان یا افراد خانواده نمی تواند با این ضایعه در چارچوبی معقولانه برخورد کند و مجددا با روحیه سازنده به استقبال دنیا برود. باید به متخصصین امور روانی رجوع نماید. مطمئنا کسی که احساس می کند بیش از اندازه متعارف تحت تاثیر اندوهی قرار گرفته باید با متخصصین امور روانی مشورت نماید. این اقدام حتی اگر معلوم شد که اشکال مهمی در کار نیست به بهبود بیمار کمک می کند.