بنی گودمن، بنیانگذار کلارینت – 3

دیوید گودمن (1986-1909)

در سال ۱۹۴۲ تا ۴۴ و در سال ۱۹۴۸ اتحادیه موسیقیدان آمریکا به نشان اعتراض به بیشتر کمپانیهای ضبط، دست به اعتصاب زدند. در اواخر دهه ۱۹۴۰ موسیقیدانان جاز بخشی از موسیقی کلاسیک را قرض می گرفتند. آثار ضبط شده گودمن در سبک “بیباپ” با کمپانی “ضبط کاپیتول” بسیار مورد توجه منتقدین موسیقی جاز قرار گرفت. زمانی که گودمن این سبک را آغاز کرد نوازندگانی چون بادی گرکو (Buddy Greco)، زوت سیمز (Zoot Sims)، واردل گری (Wardell Gray) و چند نوازنده مدرن دیگر را استخدام کرد.

مری لو ویلیامز نوازنده پیانو مورد علاقه بنی گودمن بود. از آنجایی که گودمن در استفاده از موسیقی چارلی پارکر (Charlie Parker) و دیزی گیلسپی (Dizzy Gillespie) محتاط بود از ویلیامز راهنمایی خواست. مل پاول اولین کسی بود که موسیقی جدید را به گودمن در سال ۱۹۴۵ معرفی کرد.

زمانی که گودمن اجرای پیانیست تلونیوس مونک (Thelonious Monk) را شنید (پیانیستی با استعداد به همراه نوازندگان بیباپ؛ پارکر و گیلسپی و کنی کلارک) گفت: “من موسیقی و روش نواختن او را دوست دارم فکر می کنم جنبه ای از شوخ طبعی و چیزهای خوبی در موسیقی او وجود دارد.” گودمن درباره کلارینت نواز سوئدی؛ استان هاسلگارد (Stan Hasselgard) شنیده بود که در سبک بیباپ می نواخت و گودمن عاشق موسیقی او شد و سعی کرد آن نوع موسیقی را دنبال کند، اما بعد از یک سال و نیم از آن خسته و کلافه شد و به سبک گذشته و تمرکز بر روی آنچه را که بهتر قادر به انجامش بود صرف کرد.

به طور شگفتی در سال ۱۹۵۳ نظر گودمن نسبت به موسیقی بیباپ کاملا دچار تغییر شد. گودمن: “شاید بیباپ بیشتر در جهت بازگشت به موسیقی گذشته و عقب گام بر می دارد، این اساسا غلط است.” اولین اثر کلاسیک گودمن در ۲۵ آوریل ۱۹۳۸ بود زمانی که کوئنتت کلارینت در ماژور A موتسارت را نواخت. بعد از دوره بیباپ او بیشتر موسیقی کلاسیک را در پیش گرفت و با نوازندگان برتر کلارینت کلاسیک دیدار می کرد.

بشنوید قسمتی از “goody goody” با اجرای گودمن را

در سال ۱۹۴۹ زمانی که ۴۰ سال داشت تصمیم گرفت از رینالد کل (Reginald Kell) یکی از استادان جهانی کلارینت کلاسیک، آموزش ببیند. بدین منظور او مجبور به تغییر کامل شیوه خود بود؛ به جای قرار دادن دهانه ساز بین دندانهای جلو و لب پائین، بدان گونه که آن را برای ۳۰ سال کلارینت نوازیش انجام می داد، گودمن آموخت که هر دو لبش را بر روی دهانه قرار دهد و حتی از تکنیکهای جدید انگشت گذاری استفاده کند.

او شیوه های گذشته اش را کنار گذاشت و نواختن کلارینت را از ابتدا آموخت. کنسرتوهای کلارینت و قطعات آهنگسازان پیشرو کلاسیک را به ویژه؛ بلا بارتوک، مالکوم آرنولد، مورتن گوئلد و آرون کوپلاند (Aaron Copland) را می نواخت و ضبطهای بیشتری از اجرای کوینتت کلارینت موتسارت انجام داد. در جولای ۱۹۵۶ به همراه ارکستر سمفونیک بوستون در جشنواره برکشایر حضور یافت. او همچنین کنسرتو کلارینت وبر و کارل نیلسن را اجرا و ضبط کرد.

بشنوید قسمتی دیگر از “کنتراست” برای پیانو، ویولون و کلارینت با اجرای، بارتوک، زیگتی و گودمن ساخته بلا بارتوک

در سال ۱۹۵۳ گودمن گروه جدیدی را تشکیل داد، دونالد کلارک بیان کرده: “گودمن زمان خوشی را در این دوره نداشت.” موسیقی گودمن و گروهش در فیلمهای بسیاری حضور داشت: “پخش بزرگ” ۱۹۳۷، “هتل هالیوود” ۱۹۳۸، “ضد ضربه” (Syncopation)، ” دختران قدرتمند” ۱۹۴۲، “در غذاخوری” ۱۹۴۳، ” دارو دسته اینجا ” ۱۹۴۳، “شیرین و رازها” ۱۹۴۴ و ” آهنگ متولد شده” ۱۹۴۸٫

فیلم “سرگذشت بنی گودمن” در سال ۱۹۵۵ جمع آوری شد که داستانی موفقیت آمیز درباره زندگی او بود، در۲۲ سپتامبر ۲۰۰۸ توسط تولیدات اروکا بر روی DVD در انگلستان عرضه شد. درباره خصوصیات گودمن موارد متناقضی گفته شده، از سویی، افرادی که با او کار می کردند روزهای سختی را می گذراندند؛ خوانندگان آنیتا ادی و الن فارست گفته اند: “بیست ماه همانند بیست سال گذشت!” با اینحال گفته شده او بسیار سخاوتمند بود و به طور مخفیانه مخارج تحصیل تعدادی از همکارانش را پرداخت می کرد.

همانند الویس بریسلی که در موسیقی راک موفق بوده، گودمن در جاز و سوئینگ استاد بود، هر دو کمک کردند موسیقی سیاهان به جوانان سفید تماشاگر بازگردانده شود. او همچنین بیانگذار یکپارچگی نژادی در آمریکا بود. در اوایل دهه ۱۹۳۰ موسیقی دانان سیاه پوست و سفید پوست آمریکا اجازه نواختن در کنار یکدیگر را در کلوپها یا کنسرتها نداشتند. بنی گودمن با استخدام تدی ویلسون (Teddy Wilson) پیانیست نیجریه ای و ژنه کروپا (Gene Krupa) نوازنده درام و آهنگساز جاز، این قانون جداسازی نژادها را زیر پا گذاشت.

در سال ۱۹۳۶ لیونل هامپتون (Lionel Hampton) و در سال ۱۹۳۹ گیتاریست جاز پیشرو چارلی کریستین به گروه او راه یافتند (کسی که تا دم مرگش که بر اثر بیماری سل بود در کنار گودمن نواخت) این ترکیب نژادها و یکپارچگی آنان در موسیقی ده سال پیش از ورود جکی رابینسون به عنوان اولین سیاه پوست به تیم ملی بسکتبال آمریکا بود. در اواخر سال ۱۹۴۱ گودمن و خواهر جان هاموند؛ آلیس فرانسز هاموند (Alice Frances Hammond)

همدیگر را برای سه ماه ملاقات می کردند.

آلیس که پیش از آن همسر سیاستمدار انگلیسی جرج دوکورث بود، در ۱۴ مارچ ۱۹۴۲ با گودمن ازدواج کرد. آنها صاحب دو فرزند دختر شدند به نام بنجی و راشل که هر دو به تحصیل موسیقی پرداختند. بعد از دریافت جوایز و افتخارات بیشمار به عنوان بهترین نوازنده کلارینت جاز، گودمن در سال ۱۹۵۷ به موزه آرت-دکو برترینهای موسیقی جاز (Jazz Hall of Fame) راه یافت.

علی رغم وخیم شدن شرایط سلامتیش تا پایان مرگش می نواخت. بنی گودمن بر اثر حمله قلبی در سال ۱۹۸۶ در نیویورک در سن ۷۷ سالگی چشم از جهان فروبست. در همان سال جایزه گرمی (Grammy Lifetime Achievement Award) به او تعلق یافت. آهنگها و نوشته های گودمن پس از مرگش به دانشگاه یاله اهدا شد.

bennygoodman.com

منبع : بنی گودمن، پادشاه سوئینگ (III)