علل ژنتیک افسردگی

علل ژنتیک افسردگی

صرفنظر از اینکه آنچه تاکنون در زمینه نقش مواد شیمیایی، نورونی و غددی در ایجاد بیماری افسردگی و مانیا گفتیم، هنوز به مهمترین عامل موجد افسردگی یعنی اشکالات ژنتیک اشاره نکرده ایم. بدون شک عوامل ژنتیکی می توانند منجر به مانیا و افسردگی شوند.
اطلاعات موجود نقش عامل ژن در اختلالا عاطفی را تایید می کنند. مطالعه روی دوقلوهای هم سان که ژنهای کاملا یکسان دارند نشان می دهد که اگر یکی از دوقلوها از افسردگی یا از مانیا رنج ببرد، به احتمال 50 تا 90 درصد همتای دیگر او نیز به این ناراحتی دچار می شود. در دوقلوهای دوتخمکی که در نیمی از خاصیت ژنها شریک هستند ابتلای یکی از دوقلوها به افسردگی یا مانیا با احتمال بسیار کمتری (10 تا 25 درصد) در همتای او مشاهده می شود. ممکن است بگویید که چرا در دوقلوهای یک تخمی افسردگی یا بیماری مانیا در یکی آنها به جای صددرصد با احتمال 50 تا 90 درصد در همتای او بروز می کند. مگر غیر از این است که ژنهای هر دو به یک اندازه و به یک شکل است؟
جواب این است که صد در صد چنین نیست. برای توضیح بیشتر می توان گفت که اختلال در یکی از دوقلوها ممکن است ناشی از عوامل غیر ژنتیکی باشد که موارد و نمونه هایش را مطرح ساختیم. در عین حال می توان گفت که تنها آسیب پذیری در برابر اختلالات عاطفی از طریق ژنها نیست و اینکه عوامل طبیعی می توانند در این میان نقشی داشته باشند که از جمله این عوامل می توان به مشکلات مالی، مسایل حقوقی، دارودرمانی و اختلالات جسمانی اشاره نمود که قبلا به آن اشاره کردیم. همه این احتمالات موضوعات جالبی برای تحقیق و بررسی هستند. الکلسیم می تواند علت مهمی برای افسردگی و یا ناشی از آن باشد.
با توجه به بررسی های به عمل آمده، بیماری افسردگی – مانیا گاه به ارث می رسد. فرزندانی که پدر و مادر آنها با دشواری عاطفی و روانی روبرو هستند، حتی اگر به فرزندی در خانواده ای پذیرفته شوند که هیچ سابقه ای از این اختلالات را نداشته باشند، در مقایسه، سه برابر فرزندان طبیعی آن خانواده به افسردگی دچار می شوند.
بررسی های ژنتیکی اسباب امیدواری میلیونها انسانی را فراهم ساخته تا پیشاپیش خود را برای روبرو شدن با اختلال عاطفی که انتظارشان را می کشد، آماده سازند. انتظار می رود تا ده سال آینده روانپزشکان و متخصصین ژن شناسی بتوانند انواع افسردگی ها یا افسردگی – مانیاهای ارثی را مشخص سازند. با استفاده از روش های موجود و همکاری خانواده ها، می توان به کمک مطالعات پژوهشی فهمید که اختلالات عاطفی در کدام یک از 23 جفت کروموزم انسان قرار می گیرند. با توجه به اطلاعات موجود می دانیم که مناطق کروموزم های 6،11 و X در اغلب خانواده ها با بیماری افسردگی-مانیا در ارتباط هستند.
عامل ژنتیک در برابر محیط اغلب بحثی گمراه کننده است. فنیل کتو نوریا ( پی کی یو) یعنی شرایطی که موجب کندذهنی می شود نمونه مناسبی است که می توان به آن اشاره کرد. دانشمندان به این نتیجه رسیدند که پی کیو یو ناشی از یک خطای ژنتیکی است که در نتیجه آن فنیلالامین که یکی از آمینو اسید مهم و ضروری است و در غذا پیدا می شود متابولیزه می شود. فنیلالامین انباشته شده پس از تبدیل به یک ماده سمی به مغز آسیب می رساند. در حالی که علت بیماری ژنتیکی است، درمان آن شکل محیطی دارد. در حال حاضر در آمریکا تمامی نوزادان در زمینه پی کی یو آزمون می شوند و به والدین نوزادانی که در این زمینه با دشواری روبرو باشند توصیه می شود که از دادن غذاهای حاوی فنیلالامین به نوزادان خودداری نمایند. در این شرایط کندذهنی اگر از بین نرود به حداقل خود می رسد.
آیا موضوع نقش ژنتیک در افسردگی و افسردگی-مانیا رو در روی طبیعت قرار می گیرد؟ بعید است. بررسی های ژنتیکی نه تنها ناقض عوامل محیطی نیستند، بلکه احتمالا به درک بهتر نقش عوامل محیطی در پیشگیری و درمان مانیا و افسردگی کمک می کنند.